Yorum yaz
Sayıştay’ın Gaziantep’te belediyeler ile ilgili 2024 yılı raporları, geçtiğimiz günlerde yayınlandı. Gaziantep Büyükşehir Belediyesi, Şehitkamil Belediyesi ve Şahinbey Belediyesi’nin raporlarında önemli bulgular yer aldı.
BÜYÜKŞEHİR’DE 8 BULGU: Büyükşehir belediyesinin raporunda 8 bulgu tespit edildi. Söz konusu bulgular, şu şekilde: ‘‘Belediye meclisi tarafından belediyenin yetki ve sorumluluk alanlarının bütünüyle belirlenmemesi, idareye ait taşınmazların usulüne uygun olarak kiraya verilmemesi, idarenin mülkiyetindeki yapıların yapı kullanma izin belgelerinin bulunmaması, sebze ve meyve halinde mevzuatın öngördüğü kriterlerin idare tarafından tam olarak sağlanmaması, şirket personelinin herhangi bir sözleşme olmadan büyükşehir belediyesinde istihdam edilmesi, işçilerin birikmiş yıllık ücretli izinlerinin kanuna uygun olarak kullandırılmasına ilişkin tedbirlerin alınmaması, sosyal tesislere ilişkin mevzuatın gerektirdiği işlemlerin yapılmaması, afet riski altındaki alanların dönüştürülmesine ilişkin dönüşüm gelirleri payının ayrılmaması.’’
2024 YILINDA 1 MİLYAR 889 MİLYON TL FAİZ ÖDENDİĞİ BELİRTİLDİ
Raporda dikkat çeken önemli bir husus ise belediyenin ödediği faizler. Büyükşehir belediyesinin son 3 yılda 3 milyar TL’ye yakın faiz ödediği belirtilirken, 2024 yılında ödenen tutar, 1 milyar 889 milyon TL.
SÖZCÜ: BELEDİYE 2024 YILINI 918 MİLYON TL ZARAR İLE KAPATTI
Sözcü Gazetesi, rapor ile ilgili bir habere yer verdi. Söz konusu haber de, şu ifadeler yer aldı: ‘‘Sayıştay’ın 2024 yılı denetim raporu, AKP’li Fatma Şahin yönetimindeki Gaziantep Büyükşehir Belediyesi ve belediyeye bağlı şirketlerdeki mali tabloya dair çarpıcı gerçekleri ortaya çıkardı. Raporda, belediyenin bir yıl içinde milyarlarca liralık bütçe artışına rağmen gelir-gider dengesini koruyamadığı, gider kalemlerinde aşırı ve kontrolsüz artışlar yaşandığı, belediyenin ise 2024 yılını yaklaşık 919 milyon TL zararla kapattığı belirtildi. Daha da dikkat çekici olan ise belediyeye bağlı GBB Tesis İşletmeciliği Gıda ve Üretim A.Ş.’nin, yasal zorunluluk olmasına rağmen hiçbir şekilde bütçe hazırlamadan faaliyet yürüttüğü ortaya çıktı.
GİDERLER REKOR KIRDI, GELİRLER YETİŞEMEDİ
Sayıştay raporunda, belediyenin bütçe giderlerinin 2024 yılında 2023’e göre 5 milyar 219 milyon 520 bin 816 TL (yüzde 45,85) oranında arttığı tespit edildi.
Kalem kalem incelendiğinde:
Personel giderleri: yüzde 100,64 artışla 679 milyon 449 bin 859 TL,
Sosyal güvenlik primi giderleri: yüzde 84,92 artışla 64 milyon 975 bin 703 TL,
Mal ve hizmet alım giderleri: yüzde 69,59 artışla 2 milyar 595 milyon 84 bin 706 TL,
Faiz giderleri: yüzde 134,53 artışla 1 milyar 83 milyon 910 bin 663 TL,
Cari transferler: yüzde 14,86 artışla 165 milyon 878 bin 644 TL,
Sermaye giderleri: yüzde 21,95 artışla 729 milyon 348 bin 1 TL olarak kayda geçti.
Rapora göre belediyenin 2024 yılı faaliyet gideri 19 milyar 404 milyon TL, faaliyet geliri ise 13 milyar 291 milyon TL oldu. Enflasyon düzeltmesi sonrası belediyenin dönem olumsuz faaliyet sonucu 918 milyon 783 bin TL olarak gerçekleşti.
BELEDİYE ŞİRKETİNDE BÜTÇE BİLE YOK
Sayıştay, belediyeye bağlı GBB Tesis İşletmeciliği Gıda ve Üretim A.Ş.’de daha da vahim bir tablo tespit etti. Raporda, şirketin 2024 yılı için herhangi bir bütçe hazırlamadığı vurgulandı. Sayıştay, şirket bütçelerinin “faaliyetlerin planlanması, mali risklerin yönetimi ve karlılık ile verimliliğin sağlanması açısından temel bir yönetim aracı” olduğunu belirtti. Şirketin savunmasında ise “gerekli çalışmaların başlatıldığı ve yönetim kurulu kararının alındığı” ifade edildi. Ancak Sayıştay, bu gerekçeyi yeterli bulmayarak, 6102 sayılı Türk Ticaret Kanunu uyarınca her faaliyet dönemi için yönetim kurulu tarafından bütçenin hazırlanması ve onaylanması gerektiğini hatırlattı.
“ETKİN MALİ YÖNETİM YOK” UYARISI
Sayıştay raporu, Gaziantep Büyükşehir Belediyesi’nde ve iştirakinde etkin bir mali yönetim ve planlama eksikliğine dikkat çekti. Rapor, hem belediye bütçesindeki kontrolsüz artışın hem de bağlı şirketin bütçe hazırlamamasının, kamu kaynaklarının verimli kullanılmadığına işaret etti.
ŞAHİNBEY’DE TAM 21 BULGU: Belediyeler içerisinde en yüksek bulgu ise Şahinbey Belediyesi’nde. Söz konusu raporda, şu hususlara yer verildi: ‘‘Duran varlıklar amortisman defterinin tutulmaması, peşin tahsil edilen kira gelirlerinin muhasebe hesaplarında dönemsellik ilkesine uygun olarak izlenmemesi, ay ortalarında düzenlenen yapım işi hakkedişlerinde şantiye günlük defterlerinin yeterli bilgi içerecek şekilde tutulmaması nedeniyle, fiyat farkı hesabının doğru yapılmaması, anahtar teslimi götürü bedel ihale edilen yapım işlerinde artan ve eksilen iş kalemi bedellerinin yeni fiyat yapılmadan ödenmesi, idare tarafından ihale edilen yapım işlerinde yeni birim fiyat hesaplarının mevzuatta belirtildiği şekilde yapılmaması, idare tarafından ihale edilen hizmet alımı ve yapım işlerinin fiyat farkı hesaplamalarının mevzuatta belirtildiği şekilde yapılmaması, revize birim fiyat uygulamasına ilişkin hükümlerin tam olarak yerine getirilmemesi, kamu ihale kanununda, belirlenen parasal limitlerin altında kalmak amacıyla mal alımlarının kısımlara bölünmesi, kamu ihale kanununa göre ihale edilmesi gereken mal alımlarının istisna kapsamında ihalesiz olarak temin edilmesi, pazar yerlerinin mevzuatta belirtildiği şekilde tahsis edilmemesi, bir teknik elemanın aynı an da birden fazla işin şantiye şefliğini üstlenmesi, birim fiyatlar oluşturulurken taşınabilecek azami ağırlıkların dikkate alınmaması, çevre temizlik vergisi mükellefiyeti tesis edilmeyen işyerlerinin bulunması, mevzuatta harç konusu yapılan hizmetler için ücret talep edilmesi, belediye tarafından kiracı, işgalci ve hizmet sunucusu olanlara ara (süzme) sayaç marifetiyle su ve elektrik tedarik edilmesi, park ve rekreasyon alanları üzerinde bulunan yapıların, parsel kullanım fonksiyonlarına göre yapılaşma koşullarına uygun olmaması, imar programlarının mevzuatta öngörülen süre zarfında hazırlanmaması nedeniyle 1/10 oranında emlak vergisi uygulanmasına devam edilmesi, geliştirme alanı vasfı taşımayan bölgelerde yapılan binalardan teknik altyapı bedeli alınması, işçilerin yıllık fazla çalışma saati sınırının aşılması, personel çalıştırılmasına dayalı doğrudan hizmet alımı sözleşmesi kapsamı dışında personel çalıştırılması, sözleşmeli personelin belediye şirketlerinde yönetim kurulunda görevlendirilmesi.’’
SÖZCÜ: ÇORLU FACİASINDAN SONRA DEV İHALE: ŞAHİNBEY’DE 484 MİLYONLUK USULSÜZLÜK ZİNCİRİ
Sözcü Gazetesi, Şahinbey’in denetim raporu ile ilgili bir haber yaptı. Söz konusu haberde, şu ifadelere yer verildi: ‘‘Sayıştay’ın 2024 yılı denetim raporu, AKP’li Gaziantep Şahinbey Belediyesi’nin 484 milyon liralık tünel inşaatı ihalesinde çok sayıda usulsüzlüğü ortaya koydu. Çorlu tren faciası sonrası görevden alınan eski TCDD Genel Müdürü İsa Apaydın’ın sahibi olduğu şirkete verilen ihalede, milyonlarca liralık “fiyat farkı” ödemesi yapıldığı, şantiye defterlerinin eksik tutulduğu ve mevzuata aykırı fiyat tespitleriyle kamunun zarara uğratıldığı belirlendi.
GÖREVDEN ALINAN APAYDIN’IN ŞİRKETİNE DEV İHALE
Sayıştay’ın 2024 yılı denetim raporuna göre, AKP’li Şahinbey Belediyesi 2023 yılında Deha Altyapı A.Ş. adlı firmayla “Tünel İnşaatı ve Kavşak Düzenlemesi” işi için 484 milyon 484 bin TL’lik sözleşme imzaladı. Deha Altyapı A.Ş.’nin sahibi ise, 8 Temmuz 2018’de 25 kişinin yaşamını yitirdiği Çorlu tren faciasının ardından TCDD Genel Müdürlüğü görevinden alınan İsa Apaydın. Sayıştay raporu, bu ihalenin neredeyse her aşamasında mevzuata aykırı uygulamalar, hatalı fiyat farkı hesaplamaları ve denetim eksiklikleri tespit etti.
ŞANTİYE DEFTERLERİ EKSİK, FİYAT FARKI HATALI HESAPLANDI
Denetim bulgularına göre, kamu idaresi tarafından tutulması gereken şantiye günlük defterleri yeterli bilgi içermiyor. Bu nedenle hakediş raporlarında yapılan fiyat farkı hesaplamalarının doğruluğu denetlenemedi. Raporda, belediyenin “Şahinbey Belediyesi Tünel İnşaatı ve Kavşak Düzenlemesi Yapım İşi” kapsamında düzenlenen 13 geçici hakedişin tamamının hatalı şekilde düzenlendiği belirtildi.
Yüklenicinin geciktiği aylarda yapılması gereken endeks karşılaştırmalarının eksik olduğu vurgulandı.
Buna rağmen belediye, işin toplam bedeli olan 452 milyon TL’nin üzerine 157 milyon TL tutarında ek “fiyat farkı” ödemesi yaptı. Sayıştay, bu oranın toplam bedelin yüzde 35’ine yaklaştığını, bu durumun ise hem kamu zararına yol açma riski taşıdığını hem de şantiye kayıtlarının kasıtlı olarak yetersiz tutulduğu izlenimini doğurduğunu kaydetti.
YENİ FİYATLAR KEYFÎ BELİRLENDİ, TİCARET ODASI ONAYI YOK
Raporda, belediyenin yürüttüğü başka yapım işlerinde de benzer usulsüzlükler yer aldı. Örneğin Akkent Mahallesi Camii ve Külliyesi İkmal İnşaatı ve Çevre Düzenlemesi işinde, artan ve azalan imalat kalemlerinin fiyatları yeni analiz yapılmadan ödendi. Bazı imalat kalemleri ise projede hiç bulunmamasına rağmen sonradan eklenerek ödemeye dahil edildi. Sayıştay’a göre belediye, yeni birim fiyatları oluştururken analize dayalı hesap yapmadı, piyasa araştırmasını ticaret ve sanayi odası onaylı belgelere dayandırmadı. Bunun yerine, yalnızca piyasa teklifleri ve proforma faturalarla fiyat belirledi. Denetçiler, “Bu yöntemle yapılan ödemelerin doğruluğunun tespiti mümkün değildir” diyerek, kamu ihale mevzuatının açıkça ihlal edildiğini raporladı.
KDV DÂHİL FİYAT FARKI HESAPLANDI: MEVZUATA AYKIRI
Şahinbey Belediyesi’nin yürüttüğü bazı yapım işlerinde, akaryakıt fiyat farkı hesaplamalarında KDV dahil fiyatların esas alındığı tespit edildi. Oysa kamu ihale mevzuatı gereği, fiyat farkı hesaplamalarının KDV hariç bedeller üzerinden yapılması gerekiyor. Belediye, Sayıştay’a verdiği yanıtında bu hatayı kabul ederek, “Uyarılar dikkate alınacak, gerekli hassasiyet gösterilecektir” açıklamasında bulundu.
REVİZE FİYAT UYGULANMAMASI GEREKİRKEN UYGULANDI
Raporun bir diğer bölümünde, belediyenin revize fiyat uygulamasında da mevzuatı ihlal ettiği belirtildi. Örneğin, Muhtelif Cadde ve Sokaklara Park ve Kaldırım Yapım İşi ihalesinde, sözleşme miktarı yalnızca yüzde 1 oranında artmasına rağmen, belediye bu artışı revize fiyatla ödeyerek yükleniciye ek kazanç sağladı. Sayıştay, “Revize fiyat uygulanması için gerekli koşullar oluşmadığı halde ödeme yapılması mevzuata aykırıdır” uyarısında bulundu.’’
ŞEHİTKAMİL’DE 12 BULGU: Umut Yılmaz’ın yönettiği Şehitkamil Belediyesi’nde ise 12 bulgu yer aldı.
Söz konusu raporda, şu ifadelere yer verildi: ‘‘Enflasyon düzeltmesi işlemleri sonrasında oluşan farkların dönem sonunda mali tablolara doğru aktarılmaması, bağış yoluyla edinilen malzemelerden muhasebe kayıtlarına alınmayanların bulunması, yapım işlerine ait bütün riskler sigortası kapsamında yer alan risk kalemlerinde muafiyet oranının yasal sınırın üzerinde belirlenmesi, idarenin onayı alınmadan alt yüklenici çalıştırılması, ihale yapılmaksızın encümen tarafından belirlenen bedel karşılığında kullandırılan taşınmazların bulunması, tahakkuk eden gelir kalemlerinin tahsilat oranlarının düşük olması, bazı işyerlerine ilan ve reklam vergisi mükellefiyeti tesis ettirilmemesi, işyeri açma ve çalışma ruhsatı olmadan faaliyette bulunan işyerlerinin bulunması, işçilerin birikmiş yıllık ücretlerinin izinlerinin kanuna uygun olarak kullandırılmasına ilişkin tedbirlerin alınmaması, sosyal yardım yönetmenliğinde yer alan şartların taşınmasına yönelik araştırmalar tamamlanmadan sosyal yardım yapılması, kamulaştırmasız el atma davaları neticesinde hak sahiplerine ödenen tazminat bedellerinin taşınmazın maliyet bedeline eklenmemesi, büyükşehir belediyesi ile şehitkamil belediyesi arasında görev ve yetki paylaşımlarına ilişkin meclis kararının alınmaması, kadınlar ve çocuklar için açılması zorunlu olan konukevlerinin açılmaması.’’
CHP’Lİ ERSİN ATAR’DAN AÇIKLAMA
Şehitkamil Belediyesi’nin raporu ile ilgili CHP Şehitkamil Belediye Meclis Üyesi Ersin Atar, bir açıklama yaptı. Atar, yaptığı açıklamada, şu ifadelere yer verdi: ‘‘Şehitkamil Belediyesi’nin Sayıştay raporu yayınlandı. Ne demişti belediye başkanı? Harika bir belediye yönetmişiz, Türkiye’de böyle yönetilen başka bir belediye yok. Peki durum gerçekten böyle mi?
Ne demiş Sayıştay?
1. Belediye’ye yapılan bağışları muhasebe kayıtlarına almamışsın.
Yani, bu malzemeleri bir şekilde iç etmişsin.
2. Müteahhitlerin iş uzatma süresini fazla vermişsin.
Yani, usulsüz bir şekilde müteahhitlere haksız kazanç sağlamışsın.
3. Belediyenin taşınmazlarını ihale ile kiralamak yerine keyfi olarak kiralamışsın.
Yani, daha önce de dile getirdiğim gibi MRF ve yandaşlarına belediyeyi peşkeş çekmişsin.
4. Şehitkamil ilçe sınırlarında 16872 işyeri ruhsatsız faaliyet gösteriyor.
Yani, asli görevin olan denetim görevini yerine getirmemişsin. Tiktok videosuyla denetim yapmış gibi lanse etmişsin.
5. Sosyal yardımları mevzuata uygun dağıtmamışsın.
Yani, belediyenin yardımlarını daha önce de dile getirdiğim gibi çalışanlarının yakınlarına dağıtmışsın.
Allahtan kork. En fazla bulgu Şehitkamil Belediyesi’nde. En fazla usulsüzlük Şehitkamil Belediyesi’nde. Ama harika bir belediye yönetimi var öyle mi? Sen bu kafayla devam et. Manipülasyonların bile seni kurtaramayacak.’’
Haberle ilgili henüz yorum yapılmamıştır.