Çocuklarda enfeksiyon hastalıklarına dikkat!

Medical Park Gaziantep Hastanesi, Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları Uzm. Dr. Çiğdem Barlas, kış aylarında çocukların yaşadıkları solunum yolu enfeksiyonları hastalıkları hakkında bilgilendirdi.

Yaz aylarının bitmesi, havaların soğumaya başlaması ile, çocuklarda solunum  yolları enfeksiyonu görülme sıklığı artmaya  başlar. Bunun  nedeni kış aylarında çocukların yaşantısının büyük  bölümünün  okul ,kreş, toplu taşıma araçları gibi kapalı ortamlarda  geçmesidir. Soğuk  nedeniyle  bu ortamlar kış aylarında çok daha az havalandırılır. Kapalı, az havalandırılan ortamlarda çok sayıda çocuğun  bir arada bulunması solunum yolu enfeksiyonlarının yayılmasını kolaylaştırır.

Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları Uzm. Dr. Çiğdem Barlas; ‘’Ayrıca immün sistemin (bağışıklık sistemi) gelişimi yaşla birlikte tamamlandığı için bebek ve çocuklarda immün sistemin bazı farklılıkları vardır. Yenidoğanlar da  henüz yabancı mikrop ve antijenlerle karşılaşmamış olmaları nedeniyle bağışıklık sistemi zayıftır. Yenidoğan çocuk annnesinden  kan yoluyla  kendisine geçen  bağışıklık  verici maddelerle enfeksiyonlardan korunur.Anne sütü ile düzenli bir şekilde beslenen bebek bağışıklık verici ve düzenleyici faktörleri annneden almaya devam eder.Bu süre içerisinde de çocuğun  kendi  bağışıklık sistemi  gelişerek çevresinde virüs ve baktreileri tek tek tanımaya ve onlara karşı direnç geliştirmeye başlar. Bu mikroplardan önemli olanlarına karşı aşılama programları ile bağışıklık kazanır. Adölesan döneme kadar immün sistemdeki olgunlaşma devam eder.

Nezle, grip, sinüzit, tonsillit (bademcik iltihabı),farenjit, otit(kulak iltihabı)larenjit(ses tellerinin iltihabı),bronşiolit,bronşit kış aylarında çocuklarda sık görülen enfeksiyonlardır. İmmün sistemi normal olan bir çocuk ,hayatının ilk 5 yılında, yılda 5 kez solunum yolu enfeksiyonu  geçirebilir.Kreş ve pasif sigara içimi önemli risk faktörleri olup bu sayıyı 10-12 ye çıkarabilir.

Allerji, gastroösefajial reflü, yarık damak gibi anatomik ve fonksiyonel  bozukluklar, doğumsal  kalp hastalıkları, kistik  fibrozis, immotil silia hastalığı çocuklarda sık solunum yolu enfekisyonu nedenlerindendir.

Sık enfeksiyon  geçiren bir çocukta enfeksiyon, komplike, çok odaklı, tedaviye dirençli veya atipik mikrooorganizmalar tarafından ortaya çıkmış ise doğuştan immün  yetmezlik düşünülebilir. Yılda 4 veya daha fazla kulak enfeksiyonu, yılda 2 veya daha fazla sinüzit, 2 ay veya daha uzun süren antibiyotik ilaç kullanımı, yılda 2 veya daha  fazla zatürre, büyüme ve gelişme  geriliği, tekrarlayan doku ve organ  abseleri, uzun süre devam eden  ağızda pamukçuk veya ciltte mantar enfeksiyonu, enfeksiyonu iyileştirmek için damardan antibiyotik  kullanımı, 2 veya daha fazla derin doku yerleşimli enfeksiyon, ailede immün yetmezlikli bir bireyin olması durumlarında  immmünolojik değerlendirme yapılmalıdır.

 Yetersiz beslenme ve malabsorpsiyonla (bağırsaktan emilim bozukluğu)seyreden kronik hastalıklar, özellikle protein üretiminin bozuk ve kaybının arttığı durumlar ile yüksek doz kortizon tedavisi, kemoterapi, radyoterapi de bağışıklık mekanizmasının ikincil olarak baskılanmasına neden olabilmektedir.

 Protein enerji  malnütrisyonu (beslenme bozukluğu),vitamin D, Vitamin A, Çinko, Selenyum gibi vitamin ve eser element eksiklikleri ,demir eksikliği de bağışıklık sistemini  zayıflatır  ve sık enfeksiyona neden olur.

 Günümüzde bağışıklık sistemi ile beslenme arasında çok yakın bir ilişki bulunduğu  saptanmıştır. Yetersiz  ve kötü beslenme durumlarında bağışıklık sisteminde görevli yapıların, vücudu savunma gücü zayıflamakta, özellikle çocuklarda hastalıklara yakalanma riski artmaktadır.

 Bu nedenlerle çocukların beslenmesinde bağışıklık sistemini güçlendirmeye yardım edecek yeterli protein almaları, süt ürünleri, et, yumurta gibi  biyolojik değeri yüksek proteinleri  tüketmeleri, bununla birikte; omega yağ asitleri,A,B,C,D ,E grubu vitaminler, probiyotikler, demir, çinko, selenyum, magnezyum gibi mikrobesinlerin  içinde bulunduğu  gıdaları tüketmeleri oldukça  önemlidir.

Çocukları kışın solunum yolu enfeksiyonlarından tümüyle korumak mümkün değildir.

Her çocuğun özellikle kreş ve okula  gidiyor ise yıl içerisinde belli bir sayıda hastalık geçirmesi kaçınılmazdır. Bu sayıyı azaltmak için şu noktalara dikkat edilmelidir: yenidoğan bebekler çocuk sağlığı ve hastalıkları uzman doktorunun önereceği süre boyunca  anne sütü ile  beslenmelidirler. Daha iler ki dönemlerde uygun şekilde dengeli beslenmeli ve doktorunun önereceği vitamin takviyelerini almalıdır. Özellikle  kreş  ve okullar soğuk günlerde bile sık sık havalandırılarak çocukların taşıdıkları  hastalıkları damlacık yolu ile birbirine  bulaştırması önlenebilir. Sabun ile  el yıkanması temas yolu ile  geçen enfeksiyonları azaltmadaki en önemli etkendir. Bu alışkanlığın çocuklara kazandırılması kadar çocuk ile ilgilenen kişilerin de  dikkat etmesi gerekmektedir. Uzman doktorların önerisi ile ileri derecede prematür doğan bebeklere ve ağır konjenital kalp hastası çocuklara RSV immünglobulin uygulanması, astım hastalarına sonbaharda grip aşısı yapılması  koruyucu tedaviler arasındadır.

                 

                                                      

---