Antep fıstığı üreticileri çok ciddi sorunlar yaşıyor

TBMM İdare Amiri Gaziantep Milletvekili Prof. Dr. Mahmut Toğrul, üreticisinden 15-20 liraya alınan Antep fıstığı 4 katına satıldığını ifade etti.

Gaziantep’teki çiftçilerimizin büyük çoğunluğu geçimini, adıyla özdeşleşmiş, emek ve masraf isteyen Antep fıstığı ile sağlamaktadır. Gaziantep için marka değeri yüksek, Antep fıstığı üreticileri gerek üretimde gerekse de pazarlamada çok ciddi sorunlar yaşıyorlar. Genel olarak tarım ürünlerinde artan girdi maliyetlerine paralel olarak Antep fıstık üreticileri de maliyet artışlarından ciddi anlamda etkilenmekteler. Fıstık üreticilerimiz artan girdi maliyetleri yüzünden ürününden istediği oranda kâr elde edemiyor. 

Antep fıstığının üreticinin elinden çıkış fiyatı ile son olarak tüketicinin eline gelene kadar ki satış fiyatı arasında ciddi bir fark var. Çiftçinin ürettiği fıstığın fiyatını üretici yerine komisyoncu (tüccar) belirliyor. Dolayısıyla aracılar hiçbir emek sarf etmeden üreticiden çok fazla kazanç sağlıyorlar. Örneğin, şu anda üreticiden 15-20 TL’ye alınan fıstık kısa bir aradan sonra vatandaşa alış fiyatının 4-5 kat yüksek fiyata satılmaktadır. Bu durum ise üretimden yeterli kar elde edemeyen çiftçileri borçlarını kredi ile kapatmaya zorluyor. Yada birçok üretici, banka borçları yüzünden fıstık tarlalarını satmak zorunda kalıyor. Serbest piyasa koşullarında fıstığın fiyatını belirleme ne yazık ki üreticiye olumsuz olarak yansıyor. Her yıl Fıstığın toplanma aşamasında yetkililer tarafından rekoltenin yüksek olduğuna dair yapılan manipülatif açıklamalar ise âdeta bu durumun tuzu biberi oluyor. Rekoltenin yüksek olduğuna dair yapılan sansasyonel açıklamalar ancak ve ancak üreticinin elinden çıkan fıstığın düşük fiyata çıkmasına neden olmaktan başka bir şeye yaramıyor. 

Antep fıstığında, piyasada kaliteli ürünün her an bulunabilmesi, fiyat istikrarının sağlanması ve üreticimizin yeterli gelir elde edebilmesi için lisanslı depoculuk ve ürün ihtisas borsalarının kurulması bir zorunluluktur. Lisanslı depoculuk ve ürün ihtisas borsalarının hayata geçirilmesi üreticimizin ürününü değerinde pazarlamasını sağlayacak, fiyat istikrarında sürdürülebilirlik ile kaliteli ürünün her an piyasada bulunabilirliğini sağlayacaktır. Acil olarak Güneydoğu Tarım Birlikleri veya benzer bir kuruluş yeniden oluşturulmalı, fıstık taban fiyatı önceden belirlenerek üreticinin mağduriyeti giderilmelidir. 

Bu bağlamda;

1. Antep fıstığıyla ilgili taban fiyat belirleme ve üreticiyi korumaya alma konusunda bakanlığınızın ne tür bir girişimi olacaktır? 

2. Antep fıstığıyla ilgili fiyat dengesi sağlayacak ve üreticilerin mahsulüne sahip çıkacak bir birlik yada kooperatif kurmak için Bakanlığınızın bir çalışması olacak mıdır?

3. Antep fıstığında fiyat istikrarının sağlanması ve üreticinin yeterli gelir elde edebilmesi için lisanslı depoculuk ve ürün ihtisas borsalarının kurulması konusundan bakanlığınız neden bir çalışması yoktur? Bu konuda Bakanlığınız bir çalışması olacak mıdır?

4. Kaliteli ürün elde edebilmek için ciddi maliyetlere katlanan Antep fıstığı üreticisine destek primi verilmesi konusunda bir çalışma yapılmakta mıdır?

5. Gaziantep’te yıllara göre fıstık rekoltesi ne kadardır? Antep fıstığı üretimine ilişkin rekolte açıklamalarının fıstık üreticisini etkilememesi için ne gibi önlemler alacaksınız?

6. Türkiye’de üretilen birçok ürüne taban fiyatlaması uygulaması yapılırken Antep fıstığına yönelik neden taban fiyatı uygulaması yapılmamaktadır?

7. Üreticinden çok düşük fiyata alınan Antep fıstığı vatandaşa gelene kadar neden bu kadar pahalı olmaktadır? Bu durum fıstık üreticisini ciddi anlamda mağdur etmektedir. Bu durumu nasıl engelleyeceksiniz?

---